Artikel lepas: Ke Arah Revolusi Hijau Sebenar Untuk Keselamatan Makanan (Bahagian 4)
Inovasi pertanian yang sensitif kepada jantina (gender sensitive)
Jika dasar untuk menggalakkan inovasi dalam bidang pertanian mempunyai fokus gender yang jelas dan spesifik, golongan wanita akan terus menjadi golongan kurang bernasib baik untuk mendapat akses kepada teknologi baharu dan perkhidmatan sokongan. Wanita di kawasan luar bandar menghadapi kekangan buruh utama kerana mereka mempunyai pelbagai tanggungjawab: selain menyediakan penjagaan keluarga tradisional, wanita luar bandar biasanya bertanggungjawab untuk mengambil air dan kayu api, memelihara haiwan dan mengerjakan tanah pertanian di kawasan rumah dan sering melibatkan diri dalam pekerjaan bergaji tetap. Alat penjimatan buruh yang mudah (termasuk dapur memasak teknologi hijau dan alat yang sesuai untuk penanaman dan merumput) dan akses yang lebih baik kepada air untuk kegunaan rumah akan membantu mengurangkan kekangan masa mereka.
Ia adalah penting dalam memupuk untuk mewujudkan sistem inovasi yang dinamik yang menangani masalah keperluan wanita, untuk memahami kesan institusi dan nilai-nilai tempatan yang mentakrifkan peranan mereka. Selalunya, mewujudkan sistem inovasi yang peka terhadap gender dalam pertanian juga akan memerlukan perubahan yang radikal bagi mengatasi kekangan institusi yang menghalang capaian oleh wanita untuk menjamin pemegangan tanah, kredit dan bantuan teknikal.
Perkongsian inovatif
Pengalaman kejayaan inovasi dalam 30 tahun yang lalu menunjukkan pentingnya di dalam membina perkongsian di kalangan pelbagai pihak berkepentingan untuk mengukuhkan keupayaan pemegang ladang kecil-kecilan untuk mengakses teknologi, input dan pasaran yang lebih besar. Korporat sektor swasta telah memainkan peranan yang semakin penting dalam mempercepatkan inovasi pertanian melalui pelbagai mekanisme, termasuk memperkasakan petani kecil-kecilan bagi menembusi pasaran yang lebih besar. Melalui peraturan yang sesuai untuk mengelakkan amalan monopoli dalam pasaran, dan akses yang lebih baik kepada maklumat, kredit dan insurans, pemegang ladang kecil-kecilan akan berada dalam kedudukan yang lebih baik untuk melibatkan diri dalam perkongsian yang saling menguntungkan dengan korporat sektor swasta.
Mungkin salah satu daripada pemacu yang paling penting perubahan dalam tahun-tahun kebelakangan ini terletak kepada transformasi dalam peruncitan makanan. Kemunculan rangkaian pasar raya besar, yang mengawal antara 40 dan 50 peratus pasaran makanan di Amerika Latin, kira-kira 10 peratus di China, 30 peratus di Afrika Selatan dan 50 peratus di Indonesia, telah tertumpu kepada pembelian dalam kuantiti yang banyak serta tertakluk kepada standard kualiti yang ketat, satu fenomena yang telah membawa kepada anjakan pemborong tradisional dan kedai-kedai runcit kecil. Bagi pemegang ladang kecil, mengambil bahagian dalam pasaran ini bergantung kepada keupayaan mereka untuk memenuhi standard kualiti yang ketat dan untuk mencapai pengkomersilan bersepadu produk mereka melalui koperasi dan bentuk persatuan yang lain.
Risiko pengecualian, walau bagaimanapun, adalah besar, terutamanya untuk ladang di kawasan terpencil dan sukar untuk diakses. Bantuan teknikal kepada petani dalam memenuhi standard kualiti akan membantu meluaskan peluang mereka untuk mengambil bahagian dalam pasaran yang lebih besar.
Kepesatan proses pensijilan etika dan alam sekitar sejak kebelakangan ini membuka peluang baharu untuk mewujudkan rantaian nilai yang menghubungkan pemegang ladang kecil untuk pasaran pengeksport yang lebih besar. Sebagai contoh, standard secara sukarela dan program pensijilan dalam industri pisang menangani pelbagai isu termasuk perlindungan alam sekitar, hak buruh, keselamatan dan kesihatan di tempat kerja, ekuiti sosial dan kebajikan komuniti tempatan. Ini boleh memberi manfaat yang besar bagi pengeluar dan peniaga yang mengambil bahagian dengan menyediakan harga premium; meningkatkan akses pasaran dan kestabilan; membantu untuk menyesuaikan dengan pengeluaran, mengurangkan kos, memperbaiki pengurusan buruh dan meningkatkan semangat dan penyertaan pekerja; meningkatkan imej syarikat dan juga membantu dalam pemuliharaan sumber semula jadi yang produktif. Walau bagaimanapun, piawaian lain yang bertujuan untuk keselamatan makanan, kualiti, kebolehkesanan dan amalan pertanian yang baik, yang kebanyakannya dibangunkan oleh firma besar dalam pasaran utama, lebih cenderung untuk memastikan harga premium, dan dengan itu boleh membahayakan penanam pisang kecil-kecilan kerana meningkatkan kos mereka dengan ketara (Pertubuhan Makanan dan Pertanian Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB), 2008).
Pembayaran bagi perkhidmatan ekologi dengan sumber-sumber dari perniagaan yang berminat dalam melindungi perkhidmatan hidrologi dan kerajaan boleh memainkan peranan penting dalam meningkatkan pendapatan masyarakat miskin di luar bandar dan mengekalkan kepelbagaian ekologi. Walau bagaimanapun, mekanisme baharu untuk mengembangkan pembayaran bagi perkhidmatan alam sekitar; payments for environmental services (PES) pemilik ladang kecil untuk melindungi sumber asli, untuk memulihara biodiversiti dan meningkatkan karbon dalam pertanian dan perhutanan perlu dilaksanakan terlebih dahulu.
Pertubuhan masyarakat dan organisasi swasta menjadi pemain penting dalam bidang inovasi pertanian. Kebanyakan cerita-cerita terkini inovasi mempunyai ciri-ciri yang memberi impak kepada persekitaran pro-miskin dan positif melibatkan penyertaan aktif organisasi masyarakat sivil kebangsaan dan antarabangsa, yang terlibat dalam aktiviti: khidmat nasihat dan melobi untuk perubahan institusi pro-miskin di kawasan luar bandar; berkhidmat sebagai perantara antara penyelidikan dan amalan pertanian; pembinaan kapasiti di kalangan petani dan penyebaran maklumat dan amalan pertanian yang baik; memudahkan tindakan kolektif dan mewujudkan pertubuhan peladang untuk membeli input dan pemasaran makanan; membantu dalam mewujudkan rantaian nilai supaya membantu mengurangkan kos urus niaga; melindungi terhadap risiko melalui penciptaan jaringan keselamatan tidak formal untuk petani; memperkukuh keupayaan wanita untuk mengambil bahagian dalam pengeluaran pemasaran dan inovasi; kajian secara langsung dana, pembinaan kapasiti dan akses kepada teknologi.
Setiap jenis aktiviti mempunyai kaedah dinamik tersendiri yang tidak semestinya berpaut dengan yang lain. Setiap pemain juga akan mempunyai kepentingan tersendiri yang perlu dicapai dan tidak boleh sentiasa diterjemahkan kepada kebajikan yang lebih baik dan meningkatkan kapasiti inovatif pemegang ladang kecil.
Dasar-dasar kerajaan mempunyai peranan penting untuk dimainkan dalam meningkatkan sumbangan pelbagai pihak berkepentingan yang menjadi sebahagian daripada Sistem Inovasi Pertanian Lestari; Sustainable Agricultural Innovation System (SAIS) dan mewujudkan satu rangka kerja pengawalseliaan untuk "menggalakkan kepercayaan dan kerjasama, persempadanan sumbangan dan ganjaran, maklumat yang tepat pada masanya mengenai pematuhan kewajipan, penguatkuasaan perjanjian, pengiktirafan dan perlindungan hak-hak setiap pihak" (Berdegué, 2005, ms. 21). Walaupun dasar mana-mana kerajaan akan perlu memberi respons kepada konteks tertentu di dalam negara sendiri, membina perkongsian lebih kukuh dalam SAIS akan memerlukan para pemain bekerjasama dalam membangunkan strategi yang jelas ke arah mencapai objektif reformasi pertanian di samping memastikan bahawa terdapat sumber-sumber yang mencukupi untuk berkembang di luar bandar seperti infrastruktur dan peruntukan yang menyokong perkhidmatan kepada petani kecil-kecilan.
[bersambung bahagian 6]
Inovasi pertanian yang sensitif kepada jantina (gender sensitive)
Jika dasar untuk menggalakkan inovasi dalam bidang pertanian mempunyai fokus gender yang jelas dan spesifik, golongan wanita akan terus menjadi golongan kurang bernasib baik untuk mendapat akses kepada teknologi baharu dan perkhidmatan sokongan. Wanita di kawasan luar bandar menghadapi kekangan buruh utama kerana mereka mempunyai pelbagai tanggungjawab: selain menyediakan penjagaan keluarga tradisional, wanita luar bandar biasanya bertanggungjawab untuk mengambil air dan kayu api, memelihara haiwan dan mengerjakan tanah pertanian di kawasan rumah dan sering melibatkan diri dalam pekerjaan bergaji tetap. Alat penjimatan buruh yang mudah (termasuk dapur memasak teknologi hijau dan alat yang sesuai untuk penanaman dan merumput) dan akses yang lebih baik kepada air untuk kegunaan rumah akan membantu mengurangkan kekangan masa mereka.
Ia adalah penting dalam memupuk untuk mewujudkan sistem inovasi yang dinamik yang menangani masalah keperluan wanita, untuk memahami kesan institusi dan nilai-nilai tempatan yang mentakrifkan peranan mereka. Selalunya, mewujudkan sistem inovasi yang peka terhadap gender dalam pertanian juga akan memerlukan perubahan yang radikal bagi mengatasi kekangan institusi yang menghalang capaian oleh wanita untuk menjamin pemegangan tanah, kredit dan bantuan teknikal.
Perkongsian inovatif
Pengalaman kejayaan inovasi dalam 30 tahun yang lalu menunjukkan pentingnya di dalam membina perkongsian di kalangan pelbagai pihak berkepentingan untuk mengukuhkan keupayaan pemegang ladang kecil-kecilan untuk mengakses teknologi, input dan pasaran yang lebih besar. Korporat sektor swasta telah memainkan peranan yang semakin penting dalam mempercepatkan inovasi pertanian melalui pelbagai mekanisme, termasuk memperkasakan petani kecil-kecilan bagi menembusi pasaran yang lebih besar. Melalui peraturan yang sesuai untuk mengelakkan amalan monopoli dalam pasaran, dan akses yang lebih baik kepada maklumat, kredit dan insurans, pemegang ladang kecil-kecilan akan berada dalam kedudukan yang lebih baik untuk melibatkan diri dalam perkongsian yang saling menguntungkan dengan korporat sektor swasta.
Mungkin salah satu daripada pemacu yang paling penting perubahan dalam tahun-tahun kebelakangan ini terletak kepada transformasi dalam peruncitan makanan. Kemunculan rangkaian pasar raya besar, yang mengawal antara 40 dan 50 peratus pasaran makanan di Amerika Latin, kira-kira 10 peratus di China, 30 peratus di Afrika Selatan dan 50 peratus di Indonesia, telah tertumpu kepada pembelian dalam kuantiti yang banyak serta tertakluk kepada standard kualiti yang ketat, satu fenomena yang telah membawa kepada anjakan pemborong tradisional dan kedai-kedai runcit kecil. Bagi pemegang ladang kecil, mengambil bahagian dalam pasaran ini bergantung kepada keupayaan mereka untuk memenuhi standard kualiti yang ketat dan untuk mencapai pengkomersilan bersepadu produk mereka melalui koperasi dan bentuk persatuan yang lain.
Risiko pengecualian, walau bagaimanapun, adalah besar, terutamanya untuk ladang di kawasan terpencil dan sukar untuk diakses. Bantuan teknikal kepada petani dalam memenuhi standard kualiti akan membantu meluaskan peluang mereka untuk mengambil bahagian dalam pasaran yang lebih besar.
Kepesatan proses pensijilan etika dan alam sekitar sejak kebelakangan ini membuka peluang baharu untuk mewujudkan rantaian nilai yang menghubungkan pemegang ladang kecil untuk pasaran pengeksport yang lebih besar. Sebagai contoh, standard secara sukarela dan program pensijilan dalam industri pisang menangani pelbagai isu termasuk perlindungan alam sekitar, hak buruh, keselamatan dan kesihatan di tempat kerja, ekuiti sosial dan kebajikan komuniti tempatan. Ini boleh memberi manfaat yang besar bagi pengeluar dan peniaga yang mengambil bahagian dengan menyediakan harga premium; meningkatkan akses pasaran dan kestabilan; membantu untuk menyesuaikan dengan pengeluaran, mengurangkan kos, memperbaiki pengurusan buruh dan meningkatkan semangat dan penyertaan pekerja; meningkatkan imej syarikat dan juga membantu dalam pemuliharaan sumber semula jadi yang produktif. Walau bagaimanapun, piawaian lain yang bertujuan untuk keselamatan makanan, kualiti, kebolehkesanan dan amalan pertanian yang baik, yang kebanyakannya dibangunkan oleh firma besar dalam pasaran utama, lebih cenderung untuk memastikan harga premium, dan dengan itu boleh membahayakan penanam pisang kecil-kecilan kerana meningkatkan kos mereka dengan ketara (Pertubuhan Makanan dan Pertanian Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB), 2008).
Pembayaran bagi perkhidmatan ekologi dengan sumber-sumber dari perniagaan yang berminat dalam melindungi perkhidmatan hidrologi dan kerajaan boleh memainkan peranan penting dalam meningkatkan pendapatan masyarakat miskin di luar bandar dan mengekalkan kepelbagaian ekologi. Walau bagaimanapun, mekanisme baharu untuk mengembangkan pembayaran bagi perkhidmatan alam sekitar; payments for environmental services (PES) pemilik ladang kecil untuk melindungi sumber asli, untuk memulihara biodiversiti dan meningkatkan karbon dalam pertanian dan perhutanan perlu dilaksanakan terlebih dahulu.
Pembayaran bagi perkhidmatan ekosistem di Costa Rica
Satu pendekatan untuk menggalakkan pemuliharaan dan pemulihan ekosistem hutan adalah dengan membayar pemilik tanah swasta secara langsung untuk pemuliharaan (Ferraro dan Simpson, 2000). Bayaran dibuat untuk penghutanan semula, menerajui pengurusan dan pemuliharaan untuk memperbaiki kehidupan individu dan masyarakat terlibat dalam bidang perhutanan. Di Costa Rica, penebangan hutan amat membimbangkan pada tahun 1970-an membawa kepada projek perintis peringkat kebangsaan bayaran untuk perkhidmatan alam sekitar (PES), dibantu oleh pengiktirafan perkhidmatan ekosistem dalam perundangan perlindungan hutan pada tahun 1996.
Dalam sistem ini berasaskan pasaran, pemilik tanah menerima bayaran langsung untuk perkhidmatan alam sekitar yang disediakan oleh ekosistem perhutanan, termasuklah;
(a) pengurangan pelepasan gas rumah hijau;
(b) perkhidmatan hidrologi;
(c) biodiversiti pemuliharaan alam sekitar;
(d) peruntukan pemandangan yang indah bagi maksud menggalakkan rekreasi dan ekopelancongan.
Skim PES negara menunjukkan keberkesanannya dengan penurunan kadar pemusnahan hutan hujan Costa Rica dan perhutanan semula yang lebih daripada satu perempat daripada negara tersebut dalam tempoh dari tahun 1987 hingga 2000. Skim ini telah juga meningkatkan pembangunan sosial dengan memberi ganjaran lebih daripada 7,000 pemilik swasta tanah kecil hingga sederhana untuk perkhidmatan alam sekitar yang mereka sediakan (Natura Pax, 2011). Pada tahun 2008, belanjawan program ini adalah hampir US$13 juta untuk kawasan seluas 652,000 hektar. Program ini menerima dana daripada korporat perniagaan yang berminat dalam melindungi perkhidmatan hidrologi, yang dipadankan dengan pembiayaan kerajaan dari cukai bahan api fosil, dan pinjaman pelbagai hala dan geran (Ecosystem Marketplace, 2010).
Pertubuhan masyarakat dan organisasi swasta menjadi pemain penting dalam bidang inovasi pertanian. Kebanyakan cerita-cerita terkini inovasi mempunyai ciri-ciri yang memberi impak kepada persekitaran pro-miskin dan positif melibatkan penyertaan aktif organisasi masyarakat sivil kebangsaan dan antarabangsa, yang terlibat dalam aktiviti: khidmat nasihat dan melobi untuk perubahan institusi pro-miskin di kawasan luar bandar; berkhidmat sebagai perantara antara penyelidikan dan amalan pertanian; pembinaan kapasiti di kalangan petani dan penyebaran maklumat dan amalan pertanian yang baik; memudahkan tindakan kolektif dan mewujudkan pertubuhan peladang untuk membeli input dan pemasaran makanan; membantu dalam mewujudkan rantaian nilai supaya membantu mengurangkan kos urus niaga; melindungi terhadap risiko melalui penciptaan jaringan keselamatan tidak formal untuk petani; memperkukuh keupayaan wanita untuk mengambil bahagian dalam pengeluaran pemasaran dan inovasi; kajian secara langsung dana, pembinaan kapasiti dan akses kepada teknologi.
Setiap jenis aktiviti mempunyai kaedah dinamik tersendiri yang tidak semestinya berpaut dengan yang lain. Setiap pemain juga akan mempunyai kepentingan tersendiri yang perlu dicapai dan tidak boleh sentiasa diterjemahkan kepada kebajikan yang lebih baik dan meningkatkan kapasiti inovatif pemegang ladang kecil.
Dasar-dasar kerajaan mempunyai peranan penting untuk dimainkan dalam meningkatkan sumbangan pelbagai pihak berkepentingan yang menjadi sebahagian daripada Sistem Inovasi Pertanian Lestari; Sustainable Agricultural Innovation System (SAIS) dan mewujudkan satu rangka kerja pengawalseliaan untuk "menggalakkan kepercayaan dan kerjasama, persempadanan sumbangan dan ganjaran, maklumat yang tepat pada masanya mengenai pematuhan kewajipan, penguatkuasaan perjanjian, pengiktirafan dan perlindungan hak-hak setiap pihak" (Berdegué, 2005, ms. 21). Walaupun dasar mana-mana kerajaan akan perlu memberi respons kepada konteks tertentu di dalam negara sendiri, membina perkongsian lebih kukuh dalam SAIS akan memerlukan para pemain bekerjasama dalam membangunkan strategi yang jelas ke arah mencapai objektif reformasi pertanian di samping memastikan bahawa terdapat sumber-sumber yang mencukupi untuk berkembang di luar bandar seperti infrastruktur dan peruntukan yang menyokong perkhidmatan kepada petani kecil-kecilan.
[bersambung bahagian 6]
Tidak ada komentar:
Posting Komentar