Penanaman padi secara SSC dan AWD

Penanaman padi dalam keadaan lembab (saturated soil culture, SSC) atau tepu air dan kaedah berselang basah dan kering (alternate wetting and drying, AWD)

Beberapa siri kajian yang dijalankan di Jepun, India dan Filipina telah dijadikan rujukan. Di dalam kaedah tanaman secara SSC, tanah hanya dibiarkan lembab ataupun sehingga tepu air dengan maksimum ketinggian standing water sedalam 1 cm. Bagi kaedah tanaman AWD, air dimasukkan ke dalam petak sawah setinggi 2 hingga 5 cm, dan air dibiarkan kering secara semulajadi setelah beberapa hari. Setelah kering, air akan dimasukkan semula. kaedah AWD memberi dua keadaan pada padi, aerobik dan anaerobik. Dalam kajian tersebut, 92% sampel bagi kedua-dua kaedah ini berjaya mengurangkan keperluan air tetapi berhadapan dengan penurunan hasil.

SSC didapati paling efisyen dalam mengurangkan keperluan air sehingga 50% tetapi mengurangkan hasil sebanyak 6%. Mempraktikkan SSC memerlukan kawalan yang baik di peringkat ladang dan penanaman menggunakan air yang cetek ini bergantung kepada tenaga buruh (labour intensive). AWD pula mengurangkan keperluan air sehingga 34% tetapi pengurangan hasil diantara 16 - 35%. Namun begitu, pengurangan hasil dianggap kecil jika dinilai dari pengurangan input air dan kecekapan produktiviti air (kg hasil/ meter padu air) - diukur melalui kadar penukaran input air kepada hasil.

Cabaran utama sistem ini ialah mengurangkan input air disamping mengekal dan seterusnya menambah hasil sama seperti padi yang ditanam dalam keadaan dibanjiri air. Namun begitu, beberapa siri kajian dengan pengubahsuaian yang dibuat di beberapa negara seperti China, Indonesia, India dan Sri Lanka menunjukkan kaedah SSC dan AWD juga boleh meningkatkan hasil. Jadual 2 menunjukkan perbandingan kaedah-kaedah pengairan sawah dan potensi hasil.

Jadual 2: Perbandingan kaedah pengairan sawah
(klik gambar untuk paparan lebih jelas)

Kaedah SSC dan AWD mampu memberi saingan kepada kaedah tanaman konvensional dari segi peningkatan hasil dan memberi kelebihan dari segi produktiviti penggunaan air. Ini membuktikan pengurangan penggunaan air tidak semestinya membawa kepada pengurangan hasil. Pokok padi akan lebih baik untuk memberi prestasi yang tinggi dalam keadaan aerobik.

Tanaman secara System of Rice Intensification (SRI)

Apabila berbincang mengenai tanaman padi menggunakan air yang kurang, tanaman padi secara SRI akan turut dibincangkan. Konsep SRI hampir menyamai saturated soil culture, SSC dimana padi ditanam dalam keadaan tanah yang lembab atau sekadar tepu air. Menanam dalam keadaan tanah lembab membentuk tanah yang subur dan dapat meningkatkan hasil disamping menjimatkan sumber air. Konsep AWD juga boleh dipraktikkan dengan sedikit pengubahsuaian. Air disimpan cetek di dalam sawah sehingga dikeringkan secara semulajadi dan dimasukkan semula cukup sekadar peringkat tepu. Pokok padi akan mengalami keadaan aerobik dan anaerobik tetapi mampu memberi prestasi yang terbaik.

Rumusan

Di dalam pengurusan air di masa hadapan, kaedah penanaman padi perlu diberi perhatian bagi menghadapi krisis persaingan penggunaan air pertanian-industri-domestik. Kaedah menanam secara SRI, SSC dan AWD bagi menjimatkan air memberi tanaman padi dua keadaan, aerobik-anaerobik dimana pada masa akan datang keadaan ini akan membentuk ekosistem baru dalam sawah. Sawah tidak lagi akan digenangi air sepanjang masa penanaman dan petani perlu bersedia berubah untuk menyokong pertanian ekologi dan penggunaan air yang berhemah bagi meneruskan kelestarian alam.